Cor
Stedelinck

Hoewel de jury nooit eerder toneelbewerkingen of regieprestaties had betrokken in de bekroningen, kende ze voor het eerst een bijzondere prijs toe voor het stuk Dag stoel naast de tafel. Het toneelstuk was door Cor Stedelinck samengesteld uit teksten van Paul van Ostaijen, en onder zijn leiding opgevoerd.

Stedelinck had ‘op bijzonder oorspronkelijke wijze het werk van Van Ostaijen opnieuw in de belangstelling gebracht en vooral veel jongeren laten kennis maken met deze figuur en de expressionistische periode in onze letteren, waarvan hij de sterkste representant in de Nederlanden is geweest’, aldus de jury. De van origine Belgische regisseur had ‘zich een voortreffelijk lezer en mede daardoor een overtuigend overbrenger’ getoond, die het speelse element van de dichter had aangegrepen om verder te spelen.  

‘Voor hem is Van Ostaijens lyriek geen museumstuk, dat opgepoetst en toegelicht moet worden, maar een gebruiksvoorwerp, dat op allerlei manieren voor hem hanteerbaar bleek. En door steeds binnen de regels van het spel, in dit geval de teksten waarop hij zijn toneelstuk gebouwd heeft, te blijven, kwam juist de rijkdom en gevarieerdheid hiervan duidelijk naar voren. Dit binnen-de-regels-van-het-spel-blijven gebeurde echter allerminst angstvallig. Stedelinck toonde niet zozeer eerbied, als wel begrip voor de tekst. Hij durfde komische en dramatische, cynische en idealistische, brutale en naieve affecten aan, hetgeen doet denken aan een uitspraak van Van Ostaijen zelf, die eens schreef dat hij zijn pessimisme het liefst in de allure van een speelse allegretto tot uiting zou willen brengen,’ aldus het rapport. 

Het programma, dat werd omschreven als ‘fragmenten uit het muzikaal plastisch literair oeuvre van de Vlaamse expressionistische dichter’, was op 19 april 1969 in het Scheveningse Paviljoentheater in première gegaan, en werd gespeeld door toneelgroep Arena/De Nieuwe Komedie. 

De voorstelling werd lovend ontvangen: De Telegraaf sprak van een ‘geweldige literaire happening’, en de Volkskrant over ‘een spannend kaatsspel tussen de gedichten en de toneelvorm’. Het Limburgsch Dagblad stak ‘luidruchtig de loftrompet’ over Stedelinck, die de poëzie geheel in zijn waarde had gelaten door gebruik te maken van alle mogelijke theatrale middelen: ‘Er wordt geprojecteerd op het toneel, de belichting is uiterst belangrijk, maar het meest essentieel blijven de mogelijkheden, die de acteurs bieden. In hun mimiek, dans, zang en dictie wordt het hele gedicht “verklaard” (…) tot in de uitzonderlijke typografie toe.’  

Cor Stedelinck was opgeleid als danser en had in Antwerpen geacteerd bij het Jeugdtheater en het Nederlands Kamertoneel. In 1961 maakte hij zijn Nederlandse acteerdebuut bij De Nieuwe Komedie/Arena en vanaf 1969 was hij daar ook regisseur. Dag stoel naast de tafel werd ook bekroond met de Albert van Dalsumprijs voor het beste Nederlandstalige toneelstuk, en in België uitgeroepen tot de beste voorstelling van 1970.  

Jury

De jury bestond uit Gerrit Borgers, Pierre H. Dubois, Gerrit Kamphuis en Harry Scholten. Aan de bijzondere prijs was een bedrag van 2.000 gulden verbonden.

Uitreiking

De uitreiking vond plaats op vrijdagavond 12 februari 1971 in het Haagse stadhuis.