Met De ommegang (2018) bevestigt de auteur ‘zijn reputatie als voorname bouwmeester van historische fictie in het Nederlandse taalgebied,’ aldus de jury. ‘In zijn zinderende roman (…) voert Jan van Aken de lezers aan de hand van de vondeling Isidoor van Rillington door het Europa van de decennia rond 1400, waar ’s levens felheid regeert, de dood altijd op de loer ligt en zijn even briljante als opportunistische hoofdpersoon probeert zich een positie te verwerven waarin hij een kathedraal kan bouwen.’
‘Van Aken vertelt met razende vaart, kruidt het verhaal met historische feiten en soms een welgekozen anachronisme. Hij schildert zo het beeld van een tijd waarin ideologen van verschillende zijden onophoudelijk klaar staan om anderen de maat te nemen. In dat decor wordt Isidoor een steeds fascinerender figuur: van een jongeling die temidden van roeszuchtige vrienden probeert het hoofd helder te houden tot een man die uiteindelijk fataal in zijn eigen geheugen verdwaalt. En van een student die neigt naar het voorzichtige en brave, tot een man die zijn kleine feilbaarheden tot rampen laat leiden en dan zelf een misdaad begaat.’
Zijn romans blinken uit ‘door hun spanning, hun meesterlijke associaties en een voorliefde voor het groteske, zonder dat de uitwerking van zijn personages daaronder lijdt’.
‘Het lijkt [Van Aken] minder om historische feiten te gaan dan om een reconstructie van het leven in de door hem uitgebeelde tijd, om het gevoel hoe het toentertijd écht was,’ schrijft Jeroen Vullings in het begeleidend essay. ‘En indien de geschiedenis een akkoordenschema is waarop je vrij kunt soleren, zoals in jazz gebeurt, krijgt Van Akens geestkracht tegenover de structurerende historische feiten de meeste ruimte bij wat marginale types die meegezogen worden in de maalstroom van de Geschiedenis. (…) Komt daarbij nog het road novel-element, zijn hang naar rampen en apocalyptische tijden en zijn voorliefde voor in de schaduw van de grote geschiedenis ronddarrende personages, begenadigd met een prettig oneerbiedig karakter. Waarbij ik dan nog het op iedere pagina merkbare vertelplezier van de auteur verzuimd heb te vermelden.’
Jan van Aken debuteerde in 2000 met Het oog van de basilisk, dat zich afspeelt in de nadagen van het Romeinse Rijk. De ommegang is zijn zevende historische roman.