Hein Boeken
(1861-1933)Dr. Hendrik Jan Boeken, doctor in de klassieke letteren, leeft literair-historisch vooral voort als de hulpvaardige vriend van Willem Kloos. Maar in de schaduw van de grote dichter schreef hij zelf ook poëzie, vooral veel gelegenheidswerk. Tevens vertaalde hij Dante én was hij van 1894 tot zijn overlijden redacteur van De Nieuwe Gids, het roemruchte tijdschrift waarin hij in 1887 debuteerde.
Hein Boeken
door Willem Witsen (1860-1923)‘Een artiest is meer dan een gewoon mens, om deze reden, dat zijn ziel meer en krachtiger indrukken ontvangt, voor welke hij de individuele uitdrukking zoekt in bepaalde vormen’, zo schreef schilder, etser en fotograaf Willem Witsen in De Nieuwe Gids. Het gaat erom, voegde hij er later aan toe, ‘of ’t werk gevoeld, persoonlijk gevoeld, persoonlijk weergegeven is’.
Witsen, afkomstig uit een welgestelde patriciërsfamilie, studeerde aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam waar hij bevriend raakte met onder meer Jac. van Looy en Jan Veth. Ook George Breitner en Isaac Israels behoorden tot zijn vriendenkring. Bij het Letterkundig Genootschap Flanor leerde hij bovendien Willem Kloos, Albert Verwey en Frederik van Eeden kennen. Schilders en schrijvers dus, die later bekend zouden worden als de Tachtigers, een groep gelijkgestemde, ambitieuze jongelingen die zichzelf zagen als de grote vernieuwers. Volgens hen moest kunst de individuele expressie van individuele emoties zijn. Spreekbuis van de Tachtigers werd De Nieuwe Gids, het maandblad waarin Witsen niet alleen kunstrecensies publiceerde, maar dat hij ook financieel steunde.
In 1891 betrok Witsen de eerste verdieping van het grote huis Oosterpark 82 te Amsterdam. Hij ontving er zijn vrienden, naast eerder genoemden onder meer ook Alphons Diepenbrock, Frans Erens en Hein Boeken. ‘Hij was een der meest gefortuneerden van onzen vriendenkring en hij gebruikte zijn middelen graag om zich de uitgezochte genietingen van het leven te verschaffen’, aldus Erens. Hier in zijn atelier tekende, etste en fotografeerde hij veel van zijn gasten. Wellicht ontstond daar ook dit portret van Boeken, die hij overigens vaker portretteerde.
Toen hij trouwde met Betsy van Vloten (wier zussen getrouwd waren met Van Eeden en Verwey) verhuisde hij naar Ede. Kloos en Boeken bleven nog wonen in het zogenaamde ‘Witsenhuis’, dat tegenwoordig dienst doet als schrijvershuis.