Zoeken

Jan Gerhard Toonder

(1914–1992)

Als Jan Gerhard Toonder in 1992 na een korte ziekte op 78-jarige leeftijd overlijdt, laat hij een oeuvre na van dertig romans en verder diverse verhalen, gedichten, filmscripts, stripverhalen, liedteksten en autobiografisch werk. Deels geschreven onder eigen naam en deels onder pseudoniemen als Toon Gerhard, Jan Nielsen en Gerard Spiegel, en met zo’n brede onderwerpkeuze en zoveel doelgroepen dat hij nooit écht doorbrak.

De afbeelding toont een kunstzinnig portret van Jan Gerhard Toonder. Gemaakt door: Sylvia Willink
Vervaardigd 1995
Techniek Olieverf op doek
Afmetingen 60 x 50,5 cm

Jan Gerhard Toonder

door Sylvia Willink (1944)

‘Jan Gerhard is mijn broer en hij was tevens mijn beste vriend’ schreef Marten Toonder, de schepper van de wereld van Tom Poes en Olie B. Bommel. De broers werkten vaak samen. Zo schreef Jan Gerhard de plots voor een aantal verhalen uit de Bommelsaga en van zijn kant illustreerde Marten enkele boeken van zijn broer.

In 1936 verscheen het kinderboek Pim en Puckie en in 1939 de roman Een man zet door, samen vormden ze het begin van een omvangrijk en breed oeuvre. Zo schreef hij onder meer experimentele romans, streekromans, historische verhalen, sciencefictionromans en boeken vol occulte trekken. Die diversiteit heeft zijn succes als schrijver in de weg gestaan, volgens Marten. Maar ‘het experimenteren lag in zijn aard, en de voldoening die het schrijven hem gaf, vond hij belangrijker dan de reacties die zijn werk bij anderen opwekte.’

Het was Marten die Sylvia Willink verzocht dit portret te maken. Nadat hij had gezien hoe gewetensvol zij beelden had gemaakt van zijn geesteskinderen Tom Poes, Olivier B. Bommel en professor Sickbock, en ook haar portret van S. Carmiggelt had gezien, had hij dusdanig vertrouwen in haar dat hij haar durfde te vragen zijn broer te portretteren. Hij had, zo schrijft Wim Hazeu in zijn biografie over Marten, behalve een paar foto’s niets van zijn broer. Het was Martens vrouw Phiny, schilderes, nooit gelukt Jan Gerhard zo te treffen dat zij er zelf tevreden over was. Marten was blijkbaar tevreden over Willinks portret. Het heeft in elk geval een prominente plek op de foto die de cover van Hazeus biografie siert.