Jan van Lumey
(1889-1973)Hij streefde naar kwaliteit, niet naar populariteit. Onder het pseudoniem Jan van Lumey – naar de straat in Den Haag waar hij lang woonde – schreef J.J. Fock gedichten, korte verhalen, novellen, een roman, reisimpressies en vele essays. Het grote publiek heeft hij met zijn geschriften echter nooit bereikt.
Jan van Lumey
door Paul Schultze (1893-1973)Hoewel hij was opgeleid als jurist gaf J.J. Fock privéonderwijs in de klassieke talen. Daarnaast was hij journalist en schreef hij als Jan van Lumey verhalen, vaak met autobiografische elementen, zoals in ‘De leraar’: ‘Indien hij aan een gymnasium of een lyceum was verbonden, zou hij onder toezicht staan van de rector en de curatoren. Nu gaf hij alleen maar privaat-lessen. Hij kon het niet laten zijn leerlingen ook nog in andere zaken te onderrichten dan in de klassieke talen alleen. Hij praatte met hen over de meest verschillende onderwerpen: over het communisme, over het huwelijk, over sexuele problemen en alles, wat er verder bij de opvoeding behoort.’ Volgens schrijfster Annie Salomons had Fock aan leerlingen niet te klagen, en soms raakte hij bevriend met de jongens die hij onderwees. ‘Hij was een geduldig, vriendelijk mens, met pedagogische gaven.’
Als schrijver werd hij vooral gewaardeerd om zijn toneelstukken, die hij vaak zelf regisseerde. Hij reisde voor een aantal van zijn stukken naar Rome, Venetië en Florence en legde zijn herinneringen vast in zijn Italiaanse Impressies. In 1930 verscheen zijn enige roman, De Roman van een Schilder, die als feuilleton was voorgepubliceerd. Maar bij Focks tachtigste verjaardag verzuchtte zijn goede vriend schrijver Ben van Eysselsteijn: ‘de jongere en jongste generaties in ons land kennen de naam van deze schrijver nauwelijks meer’. Hoewel zijn verzamelde werken vier jaar na zijn dood nog werden uitgegeven, gold Van Lumey toen al bijna als vergeten.
De schilder van dit portret lijkt hetzelfde lot beschoren. Op een paar feiten na – dat hij net als Van Lumey in Den Haag werkzaam was, dat hij rond 1925 de Thérèse van Duyl-Schwartzeprijs won en dat hij was lid van Pulchri Studio – is er niet veel bekend over Paul Schultze.