Zoeken

Belle van Zuylen

(1740-1805)
Belle van Zuylen is de schrijversnaam van Isabelle Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken, geboren op Slot Zuylen bij Utrecht. Haar rijke ouders geven haar de kans zich te verdiepen in de wetenschappen en al op jonge leeftijd publiceert ze Le Noble, waarin ze de adel satirisch beschrijft.
De afbeelding toont een kunstzinnig portret van Belle van Zuylen. Gemaakt door: Maurice Quentin de  La Tour
Vervaardigd 1766
Techniek Pastel op papier (reproductie)
Afmetingen 41,8 x 34,5 cm

Belle van Zuylen

door Maurice Quentin de La Tour (1704-1788)

‘Ik heb geen talent voor ondergeschiktheid’, is het beroemde antwoord van Belle van Zuylen op een huwelijksaanzoek van de Schotse advocaat en schrijver James Boswell. Boswell is niet de enige man die ze afwijst, zeker tien huwelijkskandidaten van naam en faam uit binnen- en buitenland ondergaan hetzelfde lot. Uiteindelijk trouwt Van Zuylen op haar 31ste met de Zwitser Charles-Emmanuel de Charrière. Geen rijk man, maar wel geletterd en bereid om haar een beetje vrij te laten.

In 1763 was in het Journal étranger de satirische novelle Le Noble verschenen, het debuut van de dan 22-jarige Belle van Zuylen. Bij tijdgenoten bleek er heel wat belangstelling voor dit ‘subversieve’ werkje over haar adellijke milieu, haar ouders probeerden het echter uit de handel te nemen. Belle van Zuylen schrijft novellen, pamfletten en politieke essays, toneelstukken en libretti voor opera’s, maar haar faam geldt vooral de correspondenties die ze voerde met belangrijke personen uit de Europese jetset. Alles in het Frans, de toenmalige voertaal. Haar werk werd niet op grote schaal verspreid, daar was ze zelf debet aan, ze vertrouwde op enkele vrienden die zorgden dat het de intelligentsia onder ogen kwam. 

Na haar dood raakte haar werk in de vergetelheid. Het duurt tot circa 1970 voor er, met name dankzij de inspanningen van Simone en Pierre Dubois, weer belangstelling komt voor deze verlichte rebel. Haar werk wordt in totaliteit uitgegeven in het Nederlands en er verschijnen studies en een biografie en internationaal succes volgt ook. De uitgaven hebben de tijdgeest mee: tijdens de tweede feministische golf is er veel belangstelling voor sterk geëmancipeerde vrouwen, die op een onafhankelijke manier in het leven staan en zich niet door huwelijkse verplichtingen laten weerhouden om een rijk sociaal en intellectueel leven te leiden.