Arthur
Lehning

1963

Bijzondere-prijs
Arthur Lehning (1899-2000) kreeg de bijzondere prijs 1963 voor zijn activiteiten in het belang van de Nederlandse letterkunde.

Lehning schreef essays over politieke, sociale en maatschappelijke vraagstukken en literatuur. Hij was een kenner van het werk van Ter Braak, Marsman – over wie hij twee goed gewaardeerde boeken publiceerde, De vriend van mijn jeugd. Herinneringen aan H. Marsman (1954) en Marsman en het expressionisme (1959) – en J.J. Slauerhoff, die hij herdacht met de uitgave Brieven van Slauerhoff (1955).  

 

In 1927 was Lehning de oprichter geweest van het internationale tijdschrift i 10, en tot en met 1929 hoofdredacteur, met medewerkers als Mondriaan, Kandinsky, Schwitters, Hans Arp, architect J.J.P. Oud, Ter Braak, Slauerhoff en Marsman. In 1963 was onder zijn supervisie de catalogus i 10 Internationale avant-garde verschenen, bij de tentoonstelling die 18 oktober van dat jaar werd geopend in het Stedelijk Museum van Amsterdam. En bij uitgeverij Bert Bakker in Den Haag verscheen het boek De internationale avant-gardetussen de twee wereldoorlogen, een keuze uit de internationale revue 1-10 door Arthur Lehning en grafisch ontwerper Jurriaan Schrofer. 

 

‘Alleen al het bladeren in deze uitgave roept levendige herinneringen op aan roerige dagen,’ schreef B. Stroman in het Algemeen Handelsblad. ‘Roerig in velerlei opzicht. Over een afstand van vijfendertig jaar, blijft het beeld zeer bewogen, intens. (…) We liepen in die dagen idealistisch door elkaar, heftig agerend tegen alles wat suf en behoudend was, veel toejuichend dat nieuw was en verzot op alles was functioneel was. De “nieuwe zakelijkheid” moest nog worden geboren. De pre-natale verschijnselen waren er al.’  

 

Lehning was als overtuigd anarchist actief in de internationale arbeidersbeweging. In zijn jonge jaren had hij in Berlijn colleges gevolgd en van 1927-1934 nam hij deel aan de Internationale Antimilitaristische Kommissie. In de jaren dertig werkte hij in Spanje voor de Internationale Arbeiders Associatie en schreef daarover De Spaansche Revolutie (1932). In 1935 was hij medeoprichter van het IISG, het Internationale Instituut voor Sociale Geschiedenis in Amsterdam. Vanaf de vroege jaren zestig vertaalde en redigeerde Lehning het verzameld werk van de Russische anarchist Michael Bakoenin. 

Jury 

De onder voorzitterschap van A. Mout bestond uit Bert Bakker, Pierre H. Dubois en Gerrit Kamphuis. Aan de bijzondere prijs was een bedrag van 1.500 gulden verbonden.

 

Uitreiking

De prijsuitreiking vond plaats op donderdagavond 19 december 1963 in het Haagse stadhuis. 

 

Meer lezen over Arthur Lehning

 

Credits portretfoto: Nico Naeff / Nederlands Fotomuseum

Word vriend van het museum en maak nieuwe tentoonstellingen mogelijk! Help het museum