Hans Faverey

Hans Antonius Faverey is altijd zeer terughoudend geweest als het om biografische feiten ging. Hij vond dat zijn poëzie voor zichzelf moest spreken. De poëzie van Faverey staat eenvoudige interpretaties niet toe. Faverey bouwt in zijn gedichten een eigen universum van taal. Wie probeert om tot een sluitende interpretatie van zijn gedichten te komen, zal het moeilijk hebben. Maar wie zich wat ontvankelijker opstelt, kan zijn gedichten wel degelijk doorgronden.

Paramaribo

Hans Faverey wordt op 14 september 1933 geboren in Paramaribo. In 1939 gaat de familie op verlof naar Nederland. Vader Faverey zou later komen. Door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog blijft hij in Suriname achter, waardoor Faverey vijf jaar zonder vader opgroeit.

Faverey studeert psychologie in Amsterdam en hij is na zijn afstuderen als psycholoog langdurig verbonden aan de Universiteit van Leiden. In 1959 trouwt hij met de dichteres en vertaalster Lela Zeckovic, die van Kroatische afkomst is.

Podium

De eerste gedichten van Hans Faverey worden in 1962 gepubliceerd in het tijdschrift Podium. De redactie, onder wie de dichter Gerrit Kouwenaar, is zeer onder de indruk. Hij wordt ontvangen als een dichter in de traditie van Van Ostaijen, Nijhoff en Valéry: dichters die in hun poëzie de mogelijkheden van de taal centraal stellen en niet de beschrijving van de werkelijkheid. De eerste bundel, met de eenvoudige titel Gedichten, verschijnt in 1968. Hoewel veel mensen moesten wennen aan de poëzie van Faverey, krijgt hij voor zijn debuutbundel toch meteen de Poëzieprijs van de Gemeente Amsterdam. Faverey wint aan aandacht met zijn bundel Chrysanten, roeiers (1977). Vooral Rein Bloem is een ware pleitbezorger en exegeet van zijn poëzie. In zijn gedichten wil Faverey vooral de tijd bezweren.Eénduidige intepretaties van Favereys gedichten zijn onmogelijk. Wel openen zich nieuwe perspectieven als men zich realiseert dat de taal van Faverey zeer muzikaal is en ‘ondergaan’ moet worden. Faverey was een groot liefhebber van klassieke muziek en speelde ook zelf op hoog niveau piano.

Taalnuances

Niet alleen door zijn Surinaamse achtergrond, maar ook door zijn huwelijk met een Kroatische vrouw is Hans Faverey zich hyperbewust van taalverschillen – en nuances. Dat blijkt uit zijn hele werk. In 1989 wordt Faverey ernstig ziek. Hij kan de Constantijn Huygens-prijs die hem in 1990 wordt toegekend zelf niet meer in ontvangst nemen Vlak voor zijn overlijden op 8 juli 1990 verschijnt de bundel Het ontbrokene. Een aangrijpende film wordt tijdens Poetry International van dat jaar vertoond. In 1993 verschijnen de Verzamelde gedichten. Later komt de bundel Springvossen uit. In 2011 verschijnt bij de vaste uitgever van Faverey, De Bezige Bij, Gedichten 1962-1990, bezorgd en becommentarieerd door Marita Mathijsen, die in deze editie 169 nieuwe gedichten heeft opgenomen, waaronder een in de jaren zestig geweigerde bundel. Deze complete uitgave van de gedichten van Faverey is in de pers unaniem zeer lovend ontvangen. Faverey geldt ook twintig jaar na zijn dood als één van de grootste Nederlandse dichters.

In het Literatuurmuseum bevinden zich enkele typoscripten van Hans Faverey, met correcties van de dichter.  Daarnaast bezit het museum het manuscript van de cyclus ‘Achter het licht’ uit 1952, die nooit is uitgegeven. Tevens worden in het museum de brieven bewaard waarmee Faverey zijn gedichten aanbood aan het tijdschrift Podium.

Zie voor een overzicht van alle documenten van Hans Faverey in het Literatuurmuseum de catalogus.

Links

www.dbnl.org