F. Harmsen van Beek
(1927-2009)F. Harmsen van Beek
door Joke Sterk (1945)‘Ze schrijft met haar stem,’ merkte A. Roland Holst op over de subtiele, vaak licht absurdistische gedichten en teksten van F. Harmsen van Beek. Ze debuteerde in 1965 met de vele malen herdrukte dichtbundel Geachte Muizenpoot en achttien andere gedichten, gevolgd door de verhalenbundels Wat knaagt? en Neerbraak. In 1975 verscheen de gedichtenbundel Kus of ik schrijf, wederom een groot succes. Deze tweede bundel kwam al tot stand in het Groningse dorpje Garnwerd, waar ze na de gedwongen verhuizing uit Blaricum was gaan wonen.
Joke Sterk, de kunstenaar die dit portret van haar maakte, was kort voor haar in Garnwerd komen wonen. Maaike Meijer schrijft in haar biografie Hemelse mevrouw Frederike dat de vriendschap ontstond toen Harmsen van Beek de schildersezel bij Sterk zag staan. Ze noemde haar ‘kleine Jo’, en droeg ook een gedicht aan haar op: ‘Gedicht zonder naam, voor Gilles en Joke’. Gilles was het enige kind van Harmsen van Beek. Op het doek zien we de schrijfster in haar eigen huis, met op de achtergrond het schoolbord waarop ze noteerde wat ze niet vergeten moest. Bijzonder is dat dit ook echt haar eigen handschrift is: ze heeft het zelf op het schilderij gepenseeld.
Rechts op het portret hangen glasbellen, die ook al te zien zijn op de foto’s uit Jagtlust. Harmsen van Beek hing daar hele ramen vol met werkjes van glas en papier. De papieren knipsels maakte ze ook voor vrienden, net als miniaturen in notendoppen, en zogenaamde grasbrieven, waarvan er een aantal is opgenomen in het kleurrijke schrijversprentenboek Stoeten ritseldingen. Ze was een multitalent: ze was net als haar ouders professioneel illustrator en schilderde portretten, onder andere van Remco Campert, met wie ze enige tijd getrouwd was.