Zoeken

F. Harmsen van Beek

(1927-2009)
F. Harmsen van Beek is de schrijversnaam van Frederike Martine ten Harmsen van der Beek. Ze was een buitengewoon origineel dichteres, prozaschrijfster en illustratrice, maar publiceren deed ze niet veel. Onder vrienden stond ze vooral bekend als Fritzi, maar ze kreeg een hekel aan die naam toen ook niet-intimi die begonnen te gebruiken. Iedereen kende ‘Fritzi’ en haar Blaricumse villa Jagtlust. Ze huurde het huis, een totale bouwval, voor weinig geld van de gemeente tot het in 1971 werd ontruimd.
De afbeelding toont een kunstzinnig portret van F. Harmsen van Beek . Gemaakt door: Joke  Sterk
Vervaardigd 1973
Techniek Olieverf op doek
Afmetingen 51,5 x 41,5 cm

F. Harmsen van Beek

door Joke Sterk (1945)

‘Ze schrijft met haar stem,’ merkte A. Roland Holst op over de subtiele, vaak licht absurdistische gedichten en teksten van F. Harmsen van Beek. Ze debuteerde in 1965 met de vele malen herdrukte dichtbundel Geachte Muizenpoot en achttien andere gedichten, gevolgd door de verhalenbundels Wat knaagt? en Neerbraak. In 1975 verscheen de gedichtenbundel Kus of ik schrijf, wederom een groot succes. Deze tweede bundel kwam al tot stand in het Groningse dorpje Garnwerd, waar ze na de gedwongen verhuizing uit Blaricum was gaan wonen.

Joke Sterk, de kunstenaar die dit portret van haar maakte, was kort voor haar in Garnwerd komen wonen. Maaike Meijer schrijft in haar biografie Hemelse mevrouw Frederike dat de vriendschap ontstond toen Harmsen van Beek de schildersezel bij Sterk zag staan. Ze noemde haar ‘kleine Jo’, en droeg ook een gedicht aan haar op: ‘Gedicht zonder naam, voor Gilles en Joke’. Gilles was het enige kind van Harmsen van Beek. Op het doek zien we de schrijfster in haar eigen huis, met op de achtergrond het schoolbord waarop ze noteerde wat ze niet vergeten moest. Bijzonder is dat dit ook echt haar eigen handschrift is: ze heeft het zelf op het schilderij gepenseeld.

Rechts op het portret hangen glasbellen, die ook al te zien zijn op de foto’s uit Jagtlust. Harmsen van Beek hing daar hele ramen vol met werkjes van glas en papier. De papieren knipsels maakte ze ook voor vrienden, net als miniaturen in notendoppen, en zogenaamde grasbrieven, waarvan er een aantal is opgenomen in het kleurrijke schrijversprentenboek Stoeten ritseldingen. Ze was een multitalent: ze was net als haar ouders professioneel illustrator en schilderde portretten, onder andere van Remco Campert, met wie ze enige tijd getrouwd was.