Stephan
Enter

2012

F. Bordewijk-prijs
Stephan Enter (1973) heeft de F. Bordewijk-prijs 2012 gekregen voor zijn roman Grip

‘Een beklijvende roman met indringende psychologische portretten,’ vond de jury. De auteur laat ‘ons zien hoe onbetrouwbaar het geheugen is, hoe het bedriegen en verraden kan, net zoals de Noorse fjorden die de personages in hun jeugd verlokten. De onbehaaglijkheid die de lezer aan deze roman kluistert, komt geleidelijk opdoemen. Aanvankelijk lijkt er rust en zekerheid. Grip is een klassiek verhaal, dat niet tracht te overtuigen met spectaculaire gebeurtenissen. Wat overtuigt is de indrukwekkend avontuurlijke wijze waarop Enter in de psyche van zijn personages afdaalt.’

 

Twintig jaar na hun reis naar Noorwegen houden vier studievrienden een reünie. Met de trein reizen Paul en Vincent naar Lotte, die inmiddels samen met Martin een dochtertje heeft en in Wales woont. Maar, schrijft de jury, ‘het gaat vooral om de reis die ze in hun herinneringen maken, langs de dromen die ze hebben gekoesterd en verloren, de gemiste kansen, het levensgevoel van toen ze twintig waren, langs de beelden die ze van elkaar hebben en die gebrekkig blijken te zijn, en niet het minst langs het raadsel rond een incident dat zich lang geleden voordeed tijdens een klimexpeditie op de Noorse Lofoten. (…) De met grote precisie neergeschreven overpeinzingen lijken afkomstig van sterke figuren. Maar door de wisseling van perspectief tussen de drie mannen – de vrouw komt niet aan het woord – komen hun waarnemingen en herinneringen op losse schroeven te staan. Vroegere zekerheden brokkelen af, vergankelijkheid en verlorenheid krijgen de personages in de greep.’

‘Wat overtuigt is de indrukwekkend avontuurlijke wijze waarop Enter in de psyche van zijn personages afdaalt’

In het begeleidend essay onderzoekt Maria Vlaar het onsterfelijkheidsthema in Grip (2011), dat ze koppelt aan de roman Orlando(1928) van Virginia Woolf: ‘Onsterfelijkheid, staat te lezen in Orlando, is hét recept voor eenzaamheid. Paul en Vincent zijn door en door eenzaam geworden door hun verlangen naar onsterfelijk geluk.’ Maar zoals Vincent zegt: ‘hoe onsterfelijk je ook bent, je hebt maar één jeugd, en die “krimpt tot een steeds kleiner en kleiner deel van je leven – word je dan op den duur niet verteerd door melancholie?” Onsterfelijkheid leidt dus in Vincents ogen tot een onverteerbare vorm van melancholie.’ Met zijn eeuwige studentenbestaan denkt Paul jong te blijven door niet te leven. De gebeurtenis op de Lofoten betekende voor hem een tijdsbreuk, en voor hem, net als voor zijn horloge, de tijd stil blijven staan: ‘in plaats van verder te leven daalt hij af in zijn melancholie’.

 

Stephan Enter debuteerde met de verhalenbundel Winterhanden (1999). Daarna volgden de romans Lichtjaren (2004) en Spel(2007). Grip werd tevens bekroond met de Prijs van de Lezersjury bij de Gouden Boekenuil, en met de C.C.S. Croneprijs. 

Jury

De jury onder voorzitterschap van Aad Meinderts bestond uit Yra van Dijk, Arjen Fortuin, Aukje Holtrop, Ena Jansen, Jos Joosten, Annemie Leysen, Lut Missinne en Carl De Strycker. Aan de F. Bordewijk-prijs was een bedrag van € 5.000 verbonden.

 

Uitreiking

De feestelijke prijsuitreiking vond plaats op zondagmiddag 20 januari 2013 tijdens het Schrijversfeest in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag.

 

Credits portretfoto: Annaleen Louwes

Word vriend van het museum en maak nieuwe tentoonstellingen mogelijk! Help het museum