‘Al meer dan twee decennia neemt Kees Fens als essayist en kritikus een markante plaats in binnen de Nederlandstalige literatuurbeschouwing,’ aldus de jury. ‘Naast de essays in periodieken als Merlyn en Raster geven ook zijn dagbladkritieken al vanaf het begin der zestiger jaren blijk van een ongewoon sterk literairkritisch vermogen. De eisen van snelle totstandkoming en beknoptheid die het journalistieke kader stelt, leidden nooit tot oppervlakkigheid. Een partijkeuze voor de literatuur en een afkeer van literaire partijtjes bepaalden en bepalen zijn opstelling.’
Zijn langere maandag- en vrijdagstukken over literatuur in de Volkskrant bieden een ‘staalkaart van smaak, belezenheid, indringende analyse en stijl’, ‘vooral ook door het gezichtspunt dat de essayist Fens karakteriseert: een ruime optiek die aan het boek van zijn keuze geen grenzen stelt van periode of genre, en tegelijkertijd een zorgzaam oog voor de specifieke struktuur en taalhantering’.
Kees Fens was al drieëntwintig jaar leraar Nederlands op de Frederik Muller Academie in Amsterdam, toen hij in 1982 werd benoemd tot hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Daarnaast was hij al die jaren de vaste criticus voor achtereenvolgens weekblad De Linie, dagblad De Tijd en de Volkskrant, en schreef daarnaast voor vele dag- en weekbladen. Met J.J. Oversteegen en H.U. Jessurun d’Oliveira was Fens in 1962 oprichter van het literaire tijdschrift Merlyn. In dat jaar ontving hij ook de Prijs der literaire kritiek. Voor weekblad De Tijd schreef hij onder het pseudoniem A.L. Boom bovendien een wekelijkse column, deze bijdragen werden gebundeld in De eenzame schaatser. Doorslagen van de tijd (1978) en Mijnheer & Mevrouw Aluin & andere tussenteksten (1981).