Henriëtte van Eyk
(1897-1980)Een eigenzinnig toon, grillige nooit-aflatende fantasie, een afkeer van autoriteit en ‘onsentimentele gevoeligheden’: ze wist er veel boeken mee te verkopen, maar een bestendige plek in de canon is haar nog niet vergund. Niet alleen omdat haar levensverhaal een goed verhaal is, verdient Van Eyk de biografie die Aukje Holtrop over haar schreef.
Henriëtte van Eyk
door Eric Pieter Kiesouw (1953)Schalks lachend, een doordringende blik – en een gelijkenis met Nelleke Noordervliet. Dat is wat opvalt bij het zien van dit portret dat Eric Pieter Kiesouw van Henriëtte van Eyk maakte. Details en verfijning spelen een belangrijke rol in het werk van de kunstenaar van wie gezegd wordt dat hij het pointillisme nieuw leven heeft ingeblazen.
Naast een uiterlijke is er volgens criticus Rob Schouten ook inhoudelijk enige overeenkomst tussen Van Eyk en Noordervliet. Hij stelt dat Noordervliet, met name in Mevrouw Gigengack, met haar kordate en soepele stijl, geestig en beheerst, doet denken aan Van Eyk. Die wordt op haar beurt weer vaak vergeleken met schrijvers als Hildebrand, Nescio en Belcampo, en ze wordt gezien als voorloper van humoristische auteurs als Godfried Bomans en Annie M.G. Schmidt.
Van Eyk was in de jaren 1930-1960 de schrijver van vele bestsellers. Haar literaire succes begon in 1932 met haar eerste boek De kleine parade, een sociale satire over de high society, waar ze ooit in verkeerd had. Na het faillissement van haar vader was ze verder in armoede opgegroeid.
Om in haar levensonderhoud te voorzien en onafhankelijk te blijven schreef ze naast romans, verhalen en kinderboeken stukjes voor Margriet, Elegance, Het Parool, Algemeen Handelsblad en Elsevier’s weekblad. Ze was geestig en had een lichtvoetige stijl, maar achter haar humor ging scherpe maatschappijkritiek schuil.
Haar jarenlange liefdesrelatie met Simon Vestdijk, met wie ze de briefwisselingsroman Avontuur met Titia schreef, is breed uitgemeten. De titel van de in 2018 verschenen biografie Vrouw tussen vier mannen door Aukje Holtrop is een verwijzing naar de grote schrijver.