Astrid
Lampe

Lampe was enorm verrast toen ze het nieuws hoorde. ‘Hoewel ik vind dat ik voldoende erkenning krijg, ben ik toch gewend om een beetje te knokken voor mijn werk. Het winnen van zo’n prestigieuze oeuvreprijs voelt als een doorbraak.’

De P.C. Hooft-prijs 2024 voor het oeuvre van Astrid Lampe is toegekend op voordracht van een jury bestaande uit Tsead Bruinja, Kiki Coumans, Maarten van der Graaff, Alfred Schaffer en Kila van der Starre (voorzitter). 

‘Astrid Lampe dicht met een diabolische intensiteit over het moderne leven, in zinnelijke en ontembare taal die vraagt om herlezing en herbeluistering. Ze laat lyriek en gevonden taal in elkaar overlopen, waarbij ze geen enkel register onbenut laat. Het resultaat is een open tekst, taal die zich bewust is van zichzelf en van haar grenzen. Lampe’s oog – en vooral ook oor – voor de invloed van digitale technologie op economie, klimaat en genderverhoudingen vallen op in haar oeuvre (…). Ze heeft de poëzie beïnvloed van veel jongere dichters in het Nederlands taalgebied.’

Het oeuvre van Astrid Lampe is opvallend onconventioneel en meerstemmig en omvat dertien poëziebundels – inclusief een woord-en-beeld-samenwerking met Roland Sohier, een alternatief Poëzieweekgeschenk met poetry stills en een citybook over Utrecht. Ze put uit literaire bronnen en ontleent taal aan de wereld van marketing, internet, de kunsten en de politiek. Zelf omschrijft Lampe haar werk als radicaal lyrisch. Activistisch, dwars, energiek

De jury vindt dat Lampe al sinds haar debuutbundel Rib (1997) in haar gedichten prangende vragen stelt over klimaat, lichamelijkheid en digitalisering. Ze noemen haar een van de meest eigenzinnige en genereuze dichters van onze tijd.

Het mooiste aan poëzie vindt Lampe dat het een manier is om je te verhouden tot de wereld en alles wat er aan de hand is. “In gedichten geef ik geen eensluidend antwoord op alle moeilijke vragen van deze tijd. Het gaat ook niet om meningen, want juist ambiguïteit vind ik heel belangrijk. Als ik me ergens kwaad om maak en dat verwerk in een gedicht, dan merk ik dat vanzelf ook de andere kant van het verhaal aan bod komt. Een gedicht kan op meer manieren worden gelezen. Dat haalt de angel uit de polarisatie.”

Over de prijs

De P.C. Hooft-prijs voor Letterkunde is de belangrijkste Nederlandse literatuurprijs voor een oeuvre. Deze staatsprijs wordt jaarlijks toegekend, afwisselend voor verhalend proza, beschouwend proza en poëzie. Het Literatuurmuseum verzorgt de toekenning en de uitreiking van deze prijs.

De P.C. Hooft-prijs bedraagt 60.000 euro. Bij de geldprijs hoort een oorkonde en een bronzen beeldje van P.C. Hooft, een replica van een buste gemaakt door Frits Sieger, die in de Amsterdamse Jan Luijkenstraat staat.

Recente laureaten in het genre poëzie zijn Alfred Schaffer (2021), H.C. ten Berge (2006), Judith Herzberg (1997) en J. Bernlef (1994).