Het Literatuurmuseum doet mee aan de Week van de Rechtsstaat

Tijdens de Week van de Rechtsstaat worden allerlei lezingen voor professionals georganiseerd over actuele onderwerpen rond het thema ‘De toekomst van onze rechtsstaat’. Ook openen zaterdag 3 juni diverse instellingen hun deuren om meer over de democratische rechtsstaat te vertellen. Ga langs bij de Academie voor Wetgeving en Overheidsjuristen, de Eerste Kamer, de Tweede Kamer, de Hoge Raad, het Kabinet van de Koning, het Schadefonds Geweldsmisdrijven, de Autoriteit Persoonsgegevens, het Nationaal Archief, Raad voor de rechtspraak of de Raad van State! 

Het Literatuurmuseum doet mee aan de Week van de Rechtsstaat met een reeks artikelen die aansluit op het thema: 

Thomas Heerma van Voss: Voor grote veranderingen zijn grote gebaren nodig, en Fabriekskinderen was een groot gebaar

Een alarm laten afgaan is niet genoeg, je moet mensen ook laten voelen waarom iets écht erg is. Dat lukte J.J. Cremer in 1863 met Fabriekskinderen, waarin hij de misstanden rond kinderarbeid aan de kaak stelde. Mede door deze novelle is in 1874 het Kinderwetje van Van Houten tot stand gekomen.

Christiaan Weijts: Reve wilde zelf zijn 'Ezelproces'

Misschien was het schrappen van het wetsartikel tegen godslastering geen goed idee, schrijft Christiaan Weijts. Hij licht dat toe aan de hand van het ‘Ezelproces’, waarin Gerard Reve zich voor de rechtbank moest verantwoorden voor een verhaal waarin hij God als een geranselde ezel liefdevol opving in bed. Wat nog wel eens vergeten wordt, is dat het Reve zelf is geweest die erop aandrong dat zijn zaak voor zou komen. 

Philip Huff: ‘Ballade van den katholiek’ – een weerwoord van Anton van Duinkerken aan Mussert

Op 9 december 1935 werd op de voorpagina van De Tijd ‘Ballade van den katholiek’ van Anton van Duinkerken gepubliceerd. Hierin richt hij zich tot NSB-leider Anton Mussert. Van Duinkerken schreef in één nacht zijn ballade, niet direct een pleidooi voor de vrijheid van meningsuiting, noch een hekeldicht tegen Mussert, nee, het gedicht was meer: het was een geloofsbelijdenis, en wel een die zich uitsprak tegen het nationaalsocialisme.

Yannick Dangre: Wanneer moet een schrijver politiek stelling nemen? ‘Het gaat om het redden van onze levens’

Schrijvers laten zich niet dwingen politiek stelling te nemen. Rudy Kousbroek ondervond het toen hij in 1954 collega’s vroeg zijn pamflet tegen de herbewapening van West-Duitsland mede te ondertekenen.

Thomas Heerma van Voss: De onvergetelijke wereldbeschouwingen van De Kadt

Jacques de Kadt was vermaard om zijn soms controversiële uitspraken over wereldpolitiek. In de plannen voor Libertinage moest hij als essayist een vooraanstaande plaats krijgen. Dat stuitte potentiële uitgevers tegen de borst. Geert van Oorschot koesterde echter grote bewondering voor hem. 

Yannick Dangre: Moordenaar met een maar: de cold case van Hein Boeken

In 1916 bracht Hein Boeken zijn vrouw Dien om het leven. Boeken houdt vol dat het om hulp bij zelfdoding ging, ook al is er anno 1916 nog lang geen sprake van een euthanasiewet of zelfs maar -praktijk. Hij wordt dan ook schuldig bevonden aan doodslag, ‘doch niet strafbaar’ geacht.

Tentoonstelling in het Literatuurmuseum: Machtsfactor

Literatuur kan de visie van mensen op de wereld veranderen, en die kracht is niet te onderschatten. Er zijn schrijvers die Nederland daadwerkelijk hebben beïnvloed. In het Literatuurmuseum zijn hoogtepunten uit de collectie over de kracht van literatuur te bekijken. Daarnaast kan je je online verder verdiepen in deze collectie.