‘Angstige copy-handel’

De Man lijkt er zelf niet helemaal van overtuigd dat het verhaal geschikt is voor het Winterboek, misschien is het daarvoor ‘te somber’. In dat geval hoopt hij dat het verhaal geplaatst kan worden in één van de andere tijdschriften van de Wereldbibliotheek, en anders ziet hij de kopij graag op zo kort mogelijke termijn terug. En hoewel hij dat niet met zoveel woorden schrijft, wil hij zijn verhaal dan direct elders onderbrengen:

De boer op gaan

Dat De Man die zaterdag bij het bezoek aan de Wereldbibliotheek niet alleen over zijn productie als schrijver heeft gesproken, maar ook andere voorstellen deed om werk voor de uitgeverij te verrichten, blijkt uit het vervolg van de brief. De Man heeft het plan opgevat om de boeken van de Wereldbibliotheek bij de boerenbevolking door middel van een ‘propagandatournee’ onder de aandacht te brengen, om op die manier in een inkomen te voorzien. Dat moet ook voorkomen dat hij terugvalt in een manier van leven waaraan hij nu juist de laatste jaren heeft weten te ontkomen:

De Man belooft om binnen enkele dagen een uitgewerkt schema voor zijn plan te sturen, een plan waarvan hij grote verwachtingen heeft: voor de uitgeverij verwacht hij maar ‘zeer weinig onkosten’ en voor zichzelf ziet hij grote mogelijkheden in het propagandawerk: ‘Als het practisch mogelyk blijkt, ligt dáárin misschien mijn eindelijke bestemming. De journalistiek was me te ranzig op den duur, hoewel ik daartoe wel weer genoopt zal worden.’

‘Geen bakker, geen olieboer, maar schrijver’

Aan het slot van zijn brief komt De Man nogmaals terug op zijn (gedeeltelijk) ingestuurde novelle en hengelt hij naar vooruitbetaling van het verhaal zodra de kopij is aanvaard. De Man stelt die vraag impliciet, door te verwijzen naar ‘feuilletonnistisch werk’ dat hij rond die tijd naar een dagblad heeft gestuurd. Dat is inmiddels geaccepteerd, maar kan ‘eerst op den langen duur’ worden geplaatst, en wordt voorlopig niet uitbetaald. De Man toont zich over dergelijke praktijken uiterst ontstemd, om aan het einde van zijn brief over te schakelen naar een vriendelijker register:

Op 7 november 1924, drie dagen later, stuurt De Man het restant van zijn novelle in en herhaalt hij met klem zijn verzoek om een voorschot uit te betalen. De brief kruist een diezelfde dag verstuurd briefje van Nico van Suchtelen, die De Mans verhaal voor het Winterboek afwijst; ook plaatsing in een andere uitgave is niet aan de orde. Wel meldt Van Suchtelen nog expliciet geïnteresseerd te zijn in De Mans verkoopplan: ‘Uw schema omtrent werkwyze als propagandist voor onze uitgaven zien wy met belangstelling tegemoet’. Per brief van 10 november herhaalt Van Suchtelen zijn afwijzing en schrijft hij dat ‘wy dit stuk niet kunnen gebruiken’. De Man krijgt ook geen voorschot. Wel belooft Van Suchtelen navraag te doen naar een mogelijke ondersteuning van De Man door het Willem Kloosfonds.