Willem Frederik
Hermans

1966

F. Bordewijk-prijs
W.F. Hermans heeft de  F. Bordewijk-prijs 1966 (toen nog Vijverberg-prijs genoemd) gekregen voor zijn roman Nooit meer slapen. Hij aanvaardde de prijs niet.

Geologiestudent Alfred Issendorf is mee op een geologische expeditie in Lapland, in opdracht van zijn leermeester en promotor Sibbelee. Alfred is ambitieus: hij hoopt een belangrijke ontdekking te doen en internationale naam en faam te verwerven. Deze ambitie hangt samen met het verlangen het werk van zijn vader, die tijdens een onderzoekstocht om het leven kwam, te voltooien. 


‘Met dit boek heeft de schrijver opnieuw bewezen op meesterlijke wijze zijn levensgevoel in een nagenoeg perfecte romanstructuur tot uitdrukking te kunnen brengen,’ schreef de jury. ‘In Nooit meer slapen verkeren we opnieuw in de voor deze auteur zo kenmerkende sfeer van misverstand, isolement en vooral mislukking van elk streven, de principiële zinloosheid van de menselijke inspanning.’ 


De jury vervolgde: ‘Hermans’ “boodschap” over de machteloosheid, weerloosheid en vervangbaarheid van de mens wordt in deze roman met al de kracht van zijn pessimistische gedrevenheid gebracht. De schrijver bereikt een hoogtepunt in zijn werk in de hoogst persoonlijke, duidelijk Hermansiaanse beschrijving van de tocht naar het uiterste noorden, Finnmark in Noorwegen, waar men hoopt meteoorkraters aan te treffen. In deze beschrijving is Hermans weergaloos. Met de grootst mogelijke precisie, zo direct als maar mogelijk is, wordt dit landschap van een doodse verlatenheid beschreven, en tegelijk daarmee, de gemoedstoestand van de zich tot voortgaan opzwepende Alfred.’

‘Wilt u wel zo goed zijn dit bedragje even over te schrijven op postgiro 100200 ten name van Eten voor India? Dit bespaart mij een hoop rompslomp en vrijwaart, mogelijkerwijs een of twee leden van uw jury, voor een slecht geweten’

Hermans aanvaardde de Vijverberg-prijs niet. In 1955 had hij in het tijdschrift Podium al geschreven geen literaire prijzen, reisbeurzen of subsidies te willen ontvangen, en wie dat had gemist kon het nalezen in zijn polemische essays Mandarijnen op zwavelzuur (1963). De Vijverberg-prijs had voor hem bovendien te weinig prestige. Hij verzocht het comité het geld over te maken aan de campagne ‘Eten voor India’, wat ook gebeurde. In het Algemeen Handelsblad van 10 maart 1966 stond zijn brief afgedrukt: 

 

 

Mijne Heren,


Twee door u verzonden telegrammen en een brief, deze laatste dd 7 maart jl, berichten mij dat uw jury mij een literaire prijs, groot ƒ 2500,- heeft toegekend voor mijn roman „Nooit meer slapen”. 
Wilt u wel zo goed zijn dit bedragje even over te schrijven op postgiro 100200 ten name van Eten voor India?
Dit bespaart mij een hoop rompslomp en vrijwaart, mogelijkerwijs een of twee leden van uw jury, voor een slecht geweten.
Ik dank u voor de te nemen moeite.
Ik zal een roman over u schrijven onder de titel „Wel te rusten”.


Met vriendelijke groet
Willem Frederik Hermans

 

Willem Frederik Hermans debuteerde als dichter in 1946 met de bundel Horror Coeli en andere gedichten. Zijn eerste roman was Conserve (1947). Daarna verschenen veelgelezen romans als De tranen der acacia’s (1949), Ik heb altijd gelijk (1951) en De donkere kamer van Damokles (1958). Nooit meer slapen verscheen in 1966.

Jury

De jury bestond uit Gerrit Borgers, Pierre H. Dubois, Gerrit Kamphuis, A. Mout en Adriaan van der Veen. Aan de F. Bordewijk-prijs was een bedrag van 2.500 gulden verbonden.

 

Uitreiking

De prijsuitreiking van de overige Jan Campert-prijzen vond plaats op donderdagavond 6 april 1967 in het Haagse stadhuis. 

 

Meer lezen over W.F. Hermans

 

Credits portretfoto: Rob C. Croes / Anefo / Nationaal Archief, CC0

Word vriend van het museum en maak nieuwe tentoonstellingen mogelijk! Help het museum